In dit 3e artikel van Sarina Aarnoutse van Horse Improvement lees je meer over de omschakeling van individuele huisvesting naar groepshuisvesting.
Verrijking leefomgeving
Na al deze stappen is het basis deel van de huisvesting voor de paarden in orde. Maar, ik noemde het in het vorige artikel ook al even, blijft het belangrijk om continue bezig te zijn met verrijking voor de paarden. Het creëren van nieuwe paadjes/plekjes op de paddocks, zorgen voor een waterpartij en heuvel, aanbrengen van beplanting/kruiden, zorgen voor een schuurborstel, mineralenbuffet enz. Dit is niet iets wat je allemaal in één keer neerzet, maar steeds ieder jaar een stukje van doet.
Gezondheid paarden + en ook –
Ik ben van mening dat de groepshuisvesting voor heel veel paarden hun welzijn en gezondheid verbeterd. Zelf hebben we dit al ervaren met meer rust bij de paarden door veel meer vrije beweging, altijd beschikking over eten en drinken, minder problemen met wisseling van de seizoenen door bv. wisseling van voer en voermomenten en door van meer naar minder beweging. Het leven in een harmonieuze groep zorgt voor een fijne dynamiek in de kudde, ieder paard kan veel meer zijn natuurlijke behoeften uitoefenen, zowel fysiek, als mentaal als in voedselbehoefte. Dit bij elkaar opgeteld zorgt voor veel minder gezondheidsproblemen, zoals koliek, hoefproblemen, stress, overgewicht, stijfheid enz. En dat komt allemaal weer ten goede aan het welzijn van het paard. Maar…; er is ook echt wel een maar aan dit verhaal. Niet al onze gedomesticeerde paarden hebben baat bij het staan in een groep (6+ aantal paarden), meer beweging, onbeperkt ruwvoer enz. Er zijn paarden met een trauma, die gewoonweg hun weg niet vinden in een kudde (misschien kunnen ze prima in een duo leven of kleine groep). Zoals ik eerder schreef, kunnen wij niet voor ze bepalen in welke groep een paard zou moeten samenleven. Er zijn paarden met bepaalde gezondheidsklachten waardoor bv. onbeperkt ruwvoer juist zorgt voor meer problemen. Er zijn paarden die bv. flink op leeftijd zijn en echt geen grammetje mogen afvallen, waardoor meer beweging in zo’n groep ze juist uitput en in sommige gevallen zelfs gewrichtsklachten oplevert door te veel beweging. Daarnaast hebben zulke paarden juist extra voeding nodig en zou je ze daarvoor heel wat uren uit de kudde moeten halen om apart te laten eten. En zo zijn er nog heel wat voorbeelden te bedenken.
Voeding
Bovenstaand onderwerp brengt me bij nog een ander heel belangrijk aspect van de groepshuisvesting, zoals ik die zie. Naast het aanbod van goede kwaliteit geanalyseerd onbeperkt ruwvoer uit de hooiruiven met slowfeeder net, vind ik de aandacht voor de individuele voerbehoefte ook belangrijk (mits deze dus niet zodanig afwijkt van de groep, dat een paard eigenlijk de gehele dag apart zou moeten staan om bijgevoerd te worden). Ieder paard behoort naar mijns inziens voldoende vitaminen en mineralen en extra voeding in bv. de vorm van eiwitten te krijgen afgestemd op zijn/haar als individu. Hiervoor gaan we heel wat jaren terug in de tijd. De tijd van de voerzakken. Omwille van de hygiëne en arbeid, gebruiken wij geen zakken maar voeremmers. Deze zijn zelf gemaakt en hangen we rond het hoofd van het paard. De emmers zijn voorzien van naam en gevuld met elk zijn eigen portie ‘krachtvoer’. Ook is het op deze manier mogelijk om extra supplementen en evt. medicatie bij te geven. Zo kunnen we nauwkeurig controleren wat ieder paard binnenkrijgt. Om de ruwvoer opname een klein beetje te controleren meten we elke maand de paarden hun kg met het meetlint. Dit is natuurlijk niet ontzettend nauwkeurig, maar geeft ons wel een indicatie of een paard aankomt of afvalt. Daarnaast weet ik hoeveel kg een baal hooi weegt, hoeveel paarden in de groep staan en hoeveel kg per dag ze normaliter zouden krijgen als we ze individueel voeren. Zo bereken ik de doorloopsnelheid per baal hooi. Tot nu toe kan ik zeggen dat dit vrij aardig klopt en we de meeste paarden vrij stabiel op de gewicht kunnen houden.
Uitdagingen
Tijdens dit gehele proces zijn we al tegen een aantal uitdagingen aangelopen. Het dagelijks mestruimen van de paddocks was geen beginnen aan met een kruiwagen op 1 wiel en met de hand voortduwen. Voorheen was dit geen enkel probleem, de kruiwagen bleef op de verharding staan, per individuele paddock met een mestboy en harkje paar keer heen en weer lopen en klaar. Maar nu de paddocks zoveel groter geworden zijn is heen en weer lopen geen optie meer. De kruiwagen door het zand duwen is super zwaar of je zit vast als het wat natter is. Daarom zijn we toen opzoek gegaan naar een elektrische kruiwagen, maar dan echt een degelijke en niet zomaar eentje met twee kleine wieltjes en een klein elektromotortje, want die komt ook vast te zitten en kan zeker de berg mest niet aan die er dagelijks uit de paddocks komt. Toen kwamen we uit op een mini dumper, deze is ook elektrisch aangedreven en heeft 4 kleine tractor wielen en heeft opbouw wanden voor op de dumperbak en kan zo’n 500 kg verrijden. Eerst hebben we 2 weken zoiets gehuurd om te kijken of het daadwerkelijk wat is. Dit beviel erg goed en hebben zelf zoiets aangekocht. Dit model was net even iets anders dan de gehuurde, die wielen waren te smal, dus te weinig draagvlak en deze zat dus ook snel vast in natte periodes. Deze is vakkundig vermaakt en op dubbellucht gezet achteraan en vooraan 2 brede tractor banden. Wat een ontzettende uitkomst en veel minder arbeidsintensief! Het volledig machinaal mesten van de paddocks daar heb je geschikt personeel voor nodig die daarmee rond kunnen rijden, maar ook ben ik er zeer van overtuigd dat dit erg slecht is voor de zandbodem, deze verdicht helemaal als je daar alle dagen met machines overheen rijdt.
Ook waren de betonplaten, die we als verharding voor en in de schuilstallen hebben gelegd, veel te glad. Deze hebben we allemaal opgeruwd met een betonfrees. Dit was heel veel en zwaar werk, maar wel met het gewenste resultaat. Helaas komt het ook voor dat de oplossing voor het ene probleem, een nieuw probleem veroorzaakt. In ons geval slijten de hoeven van de paarden veel te hard af door het draaien en keren rond de hooiruiven die op de verharding staan. Dus alweer een nieuwe investering stond voor de deur; rubberen matten. Ook deze hebben we tweedehands gevonden en zijn in één schuilstal al gelegd. Als laatste hebben we een test gedaan in een kleinere schuilstal met de Bio-Waldboden, om te kijken of dit een idee zou zijn voor de grote groepsschuilstallen. Het zou minder stoffig zijn, lekker verend bed vormen en het regelmatig mesten van het stal gedeelte zou naar 1x per jaar gaan. Maar daar tegenover staat dat je wel dagelijks nauwkeurig alle mest moet verwijderen uit de bodem. Dit was voor 2 paarden al een erg tijdrovend klusje, zeker als ze het wat door de bodem heen lopen. Deze extra arbeid weegt niet op tegen het gebruik van het strobed wat we oppotten, dagelijks van een verse laag stro voorzien en eens in de 6-8 weken volledig machinaal leegscheppen. Ook zien we dat de paarden graag wat stro knabbelen, wat in de Bio-Waldboden niet mogelijk is. Dus ondanks alle andere voordelen kiezen we er op dit moment toch voor om stro te blijven gebruiken.
Samenvattend
Kortom; het omschakelen van individuele huisvesting naar groepshuisvesting doe je niet ‘zomaar even’. Het vergt veel tijd, veel kosten en een goed inschattingsvermogen om te bepalen of een beoogde verandering het juiste resultaat gaat geven, omdat je niet ‘zomaar’ de gedane aanpassing weer even veranderd. Daarnaast is een brede blik belangrijk, verschillende opties kunnen uitdenken, op papier zetten, hulp vragen, durven uitproberen en steeds weer flexibel blijven om voor nieuwe uitdagingen weer een oplossing te vinden. Je weg vinden en een netwerk hebben in de wereld van gebruikte materialen, bestaande gebouwen en spullen hergebruiken en handige mensen om je heen is een enorm pluspunt. Daarnaast is natuurlijk ruim voldoende kennis over het gedrag van paarden onmisbaar om de juiste groepen te vormen, in te kunnen schatten bij welke groep een nieuw in te scharen paard past en hoe dit traject moet gaan verlopen. Als laatste kun je niet zonder het goed communiceren naar de klanten toe over de verschillende afspraken en opties bij de te doorlopen stappen tijdens het omschakelen, maar ook voor nieuwe klanten die met hun paard een inscharingsproces ingaan.
Moeten deze punten je tegenhouden om te gaan omschakelen? Zeker niet! Maar wat ik wil meegeven is; heb een plan voor je begint en roep hulp in bij zaken waarvan je zelf te weinig kennis en ervaring mee hebt. Veel succes en ook plezier, want hiervan genieten is ook heel erg belangrijk!
Dit artikel werd geschreven door Sarina Aarnoutse. Sarina heeft altijd eigen paarden en pony’s gehad en is, na een uitgebreide en veelzijdige carriere, haar eigen bedrijf Horse Improvement gestart. Toen ze vastliep met haar jonge paard vanwege een blessure is ze haar zoektocht gestart en heeft ze het roer volledig omgegooid. Sinds 2 jaar is ze druk bezig om de huisvesting voor haar vaste pensionpaarden en eigen paarden volledig om te bouwen naar groepshuisvesting. In een aantal artikelen vertelt ze over die reis aan ons.
Wil je de reis van Sarina volgen? Volg dan Horse Improvement op Facebook en Instagram!
