Het is een gevoel dat veel ruiters herkennen: trillende handen bij het opstappen, een bonzend hart tijdens het losrijden, en eenmaal in de ring… lijkt alles wat je geoefend hebt ineens te verdwijnen. Wedstrijdspanning kan je prestaties flink in de weg zitten. Maar: je kunt ermee leren omgaan! In deze blog geven we praktische tips om rustiger te worden en je zenuwen de baas te blijven — zodat jij (en je paard) weer kunnen genieten van het rijden.
Waarom hebben zoveel ruiters last van wedstrijdspanning?
Wedstrijdspanning ontstaat meestal niet door het paard, maar door de gedachten in je hoofd:
“Wat als ik een fout maak?”
“Iedereen kijkt naar mij…”
“Ik moet laten zien wat ik kan.”
Deze gedachten zorgen ervoor dat je lichaam in een stressmodus gaat: gespannen spieren, oppervlakkige ademhaling en minder controle over je bewegingen. Je paard voelt dat haarfijn aan.
Leer je ademhaling te gebruiken
Ademhaling is je krachtigste hulpmiddel tegen spanning. Bij stress ga je vaak oppervlakkig en hoog ademen, wat je zenuwstelsel nog meer activeert.
Tip:
Probeer vóór en tijdens het losrijden rustig in te ademen door je neus, en langzaam uit via je mond. Een ademhaling van 4 seconden in, 6 seconden uit helpt je hartslag te verlagen.
Focus op wat jij kunt controleren
Je kunt de jury, het publiek of de omstandigheden niet beïnvloeden. Wat je wél in de hand hebt:
Je voorbereiding
Je ademhaling
Je focus op je paard
Herhaal voor jezelf: “Ik doe wat ik kan met wat ik heb — en dat is genoeg.”
Rust begint bij voorbereiding
Wedstrijdspanning wordt vaak erger als je op het laatste moment nog moet zoeken naar spullen, de ring of je starttijd.
Zorg voor structuur:
Pak je spullen de avond ervoor
Maak een duidelijke dagplanning (inclusief tijd voor losrijden)
Houd rekening met vertragingen
Rustige voorbereiding = rustiger gevoel = beter rijden.
Herken je eigen spanningssignalen
Hoe voel jij dat je gespannen bent?
Dichte keel?
Trillende handen?
Black-out bij het groeten?
Als je je signalen herkent, kun je eerder ingrijpen met ademhaling, bewegen, of even bewust ontspannen.
Maak een pre-wedstrijdritueel
Topruiters hebben er allemaal één: een vaste manier om zich mentaal klaar te maken.
Denk aan:
Je favoriete nummer luisteren
Een positieve zin herhalen (bijv. “Ik vertrouw op mezelf en mijn paard”)
Kort mediteren of stretchen
Een ritueel geeft je brein het signaal: “Ik ben er klaar voor.”
Vertrouw op je training
Je bent er niet voor niets. Je hebt hard getraind. Je weet wat je doet. En je paard ook.
Focus op samenwerking, niet op perfectie. Je doel is niet winnen — je doel is vertrouwen opbouwen. De rest komt vanzelf.
Praat erover
Wedstrijdspanning is niet iets om je voor te schamen. Deel het met je instructeur, stalgenoten of coach. Grote kans dat zij het herkennen en tips hebben die jou ook kunnen helpen.
Spanning hoort erbij, maar het hoeft je niet te verlammen. Door bewust te werken aan je mindset, ademhaling, voorbereiding en zelfvertrouwen, kun je leren om met meer rust de wedstrijdring in te stappen — en er zelfs van te genieten.
Heb jij last van wedstrijdspanning? Overweeg mentale training of coaching speciaal voor ruiters. Het helpt je om met meer plezier én betere prestaties te rijden! Voor €29 kun je meedoen aan de online training “Omgaan met Wedstrijdspanning” van Online-Paardrijles!
